Nguyên nhân sụp đổ của chủ nghĩa xã hội ở Liên Xô và Đông Âu là gì? Những thông tin chính xác về vấn đề này sẽ được cập nhật ngay dưới đây!
Bắt đầu từ cuối những năm 1980, Liên Xô và các nước xã hội chủ nghĩa Đông Âu đi vào thời kỳ khủng hoảng. Từ thời điểm tháng 04/1989 đến tháng 09/1991, chế độ xã hội chủ nghĩa ở Đông Âu và Liên Xô lần lượt bị sụp đổ. Điều này tạo nên “cơn chấn động” chính trị lớn nhất trong lịch sử phong trào cộng sản và công nhân quốc tế. Vậy nguyên nhân sụp đổ của chủ nghĩa xã hội ở Liên Xô và Đông Âu là gì? Cùng tìm hiểu vấn đề lịch sử này ngay dưới đây nhé!
Nguyên nhân sụp đổ xã hội chủ nghĩa ở Liên Xô và Đông Âu
Trong thời gian dài, công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội tuy đạt được những thành tựu to lớn nhưng ngày càng bộc lộ nhiều sai lầm thiếu sót dẫn đến sự sụp đổ hoàn toàn của chế độ xã hội chủ nghĩa ở Liên Xô và Đông Âu. Có nhiều lý do dẫn đến sự sụp đổ của chủ nghĩa xã hội ở Liên Xô và Đông Âu:
- Thiếu tôn trọng đầy đủ các quy luật phát triển kinh tế – xã hội, duy ý chí chủ quan, thực hiện cơ chế quan liêu, bao cấp thay cho cơ chế thị trường.
- Điều đó làm cho nền kinh tế đất nước thiếu năng động, sản xuất đình trệ, đời sống nhân dân không được nâng cao. Về mặt xã hội thiếu dân chủ, công bằng, vi phạm pháp chế xã hội chủ nghĩa. Tình trạng đó kéo dài đã dấy lên sự bất bình sâu sắc trong quần chúng nhân dân.
- Không bắt kịp sự phát triển của cuộc cách mạng khoa học – kĩ thuật hiện đại, dẫn đến khủng hoảng về kinh tế, chính trị. Chậm sửa chữa, thay đổi trước những biến động to lớn của tình hình thế giới và khi sửa chữa. Thay đổi thì làm trái những nguyên lý đúng đắn của chủ nghĩa Mác – Lênin.
- Khi tiến hành cải cách đã phạm sai lầm về nhiều mặt làm cho cuộc khủng hoảng càng thêm trầm trọng. Sai lầm và sự tha hóa về phẩm chất chính trị, đạo đức cách mạng của một số cán bộ lãnh đạo Đảng và Nhà nước ở một số nước xã hội chủ nghĩa.
- Hoạt động chống phá của các thế lực thù địch trong và ngoài nước tác động rất lớn làm cho tình hình càng thêm hỗn loạn.
Hậu quả của sự sụp đổ chủ nghĩa xã hội ở Liên Xô và Đông Âu
Chính sự sụp đổ của chế độ xã hội chủ nghĩa ở Liên Xô và các nước khu vực Đông Âu trong từ năm 1989 – 1991 đã gây ra những hậu quả nhất định. Đó là một tổn thất lớn trong phong trào công nhân – cộng sản quốc tế. Làm cho hệ thống xã hội chủ nghĩa thế giới không còn tồn tại. Trật tự thế giới lưỡng cực đã kết thúc.
Nhưng đây cũng chỉ là sự sụp đổ tạm thời của một mô hình chủ nghĩa xã hội phi khoa học, nhân văn và là bước lùi tạm thời của chủ nghĩa xã hội.
Từ sự sụp đổ của chủ nghĩa xã hội ở Liên Xô và Đông Âu rút ra bài học gì?
Khi thời gian đã qua, những nguyên nhân dẫn đến sự sụp đổ của mô hình xã hội chủ nghĩa Liên Xô đã được tổng kết, các nước xã hội chủ nghĩa còn lại trên thế giới cũng đã từng bước vượt qua khủng hoảng và tìm ra những hướng đi mới. để tiếp tục kiên định hướng tới lý tưởng Cộng Sản.
Sự tan rã của Liên Xô và Đông Âu cũng cần được nhìn nhận ở một góc độ hoàn thiện hơn bao giờ hết, không chỉ là một mất mát mà còn là một sự kiện mang lại nhiều bài học kinh nghiệm quý báu cho các nước xã hội chủ nghĩa. Sự phủ định biện chứng cho một mô hình sai lầm với nhiều khiếm khuyết cần thiết cho sự phát triển của chủ nghĩa xã hội trong tương lai. Bài học kinh nghiệm rút ra từ sự kiện đau thương ngoài ý muốn của những người cộng sản chân chính có ý nghĩa to lớn để các nước xã hội chủ nghĩa. Trong đó có Việt Nam tiếp tục đạt được nhiều thành tựu lớn hơn nữa trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc hiện nay.
Từ sự sụp đổ và tan rã của chủ nghĩa xã hội ở Liên Xô, chúng ta có thể rút ra những bài học bổ ích sau:
- Thứ nhất, phải thường xuyên chăm lo công tác xây dựng đảng để giữ vững vai trò cầm quyền của Đảng, bộ máy chính quyền trong sạch, vững mạnh, gắn bó với nhân dân. Xây dựng Đảng vững mạnh về chính trị, tư tưởng, tổ chức, luôn gắn bó mật thiết với nhân dân, nắm chắc quần chúng và huy động sức mạnh của nhân dân.
- Thứ hai, vấn đề then chốt có ý nghĩa quyết định là phải xây dựng và thực hiện tốt chiến lược công tác cán bộ, nhất là đội ngũ cán bộ chủ trì và xây dựng nguồn cán bộ lãnh đạo, quản lý kế cận, từ Trung ương đến địa phương.
- Thứ ba, xây dựng nền kinh tế nước nhà ổn định và phát triển vững chắc. Giữ vững độc lập, tự chủ trong hội nhập kinh tế quốc tế có hiệu quả, giữ vững sự lãnh đạo của Đảng và sự quản lý của Nhà nước đối với nền kinh tế nội và ngoại giao.
- Thứ tư là, tăng cường công tác chính trị tư tưởng, nâng cao nhận thức, trách nhiệm, bản lĩnh chính trị của cán bộ, đảng viên, quần chúng nhân dân. Đồng thời phòng, chống có hiệu quả chiến lược “diễn biến hòa bình”, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”.
- Thứ năm là, Đảng cầm quyền phải nắm chắc lực lượng vũ trang. Nhất là chăm lo xây dựng quân đội nhân dân, công an nhân dân thực sự trung thành, đặt sự tin cậy về chính trị, có chất lượng tổng hợp và sức mạnh chiến đấu để làm nòng cốt chính trong nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc.
Kết luận
Mong là những thông tin về chủ đề lịch sử: Nguyên nhân sụp đổ của chủ nghĩa xã hội ở Liên Xô và Đông Âu trên sẽ giúp ích cho bạn đọc trong quá trình tìm hiểu lịch sự cũng như học tập và nghiên cứu.
